Kuchenna Apteka #41 - Pieprz czarny

Pieprz czarny obok soli to najpopularniejsza przyprawa na świecie. Jest ostry, piekący, niezwykle aromatyczny i nadaje daniom wyrazistości. Znajduje się w każdej kuchni! Każdy z nas używa go niemal codziennie, gdyż dodaje się go do wielu dań - m.in. do zup, mięs, sosów, dań z warzyw i ziemniaków, makaronów, marynat, jaj, ryb, itd. 
A co tak naprawdę o nim wiemy?
Oprócz pieprzu czarnego rozróżniamy jeszcze pieprz biały, zielony i czerwony.  Jednak warto wiedzieć, że to owoce tej samej rośliny, tylko pozyskane w różnych etapach dojrzewania.
Poza szerokim zastosowaniem w kuchni, pieprz ma także liczne właściwości lecznicze za które w dużej mierze odpowiada piperyna, która nadaje mu ostrości. Piperyna pobudza wydzielanie soków żołądkowych, ułatwia trawienie i jest skutecznym lekiem na dolegliwości żołądkowe, jak: nudności, biegunka, wzdęcia. Poza tym, wpływa na podniesienie temperatury ciała, co przyśpiesza przemianę materii oraz ma zdolność blokowania tworzących się nowych komórek tłuszczowych i obniża poziom tłuszczu w krwiobiegu, dzięki temu ułatwia odchudzanie. 
Obok piperyny właściwości lecznicze wykazują olejki eteryczne, które są znakomitym lekiem przy przeziębieniach i grypie. Olejek pieprzowy doskonale rozgrzewa i działa napotnie, a także pomaga przy bólach mięśni oraz stawów.
Pieprz używa się w niewielkich ilościach, ale regularne spożywany, z czasem przyniesie pozytywne rezultaty. Nie spodziewajmy się jednak spektakularnych efektów!
Należy także pamiętać, że nie każdy może go spożywać i by nie przesadzać z jego ilością, gdyż może to przynieść więcej szkody niż pożytku!  

Pieprz to źródło:

• piperyny - alkaloid (silny antyoksydant)
• garbników
• żelaza
• wapnia
• magnezu
• potasu
• manganu
• miedzi
• fosforu
• kwasów organicznych
• olejków eterycznych
• błonnika

Właściwości zdrowotne pieprzu:

• rozgrzewa
• działa przeciwbakteryjnie
• ma działanie przeciwzapalne
• pobudza przemianę materii
• ma zdolność rozbijania komórek tłuszczowych 
• pomaga w odchudzaniu
• poprawia trawienie
• łagodzi wzdęcia
• zwiększa wydzielanie soków trawiennych
• wzmaga apetyt
• ma działanie rozkurczowe
• działa lekko moczopędnie
• oczyszcza organizm z toksyn
• wpływa na dobry nastrój - poprzez produkcję serotoniny i dopaminy 
• wpływa na obniżenie poziomu stresu
• wspomaga koncentrację
• zwiększa wydolność organizmu
• zwiększa wchłanianie wit. B, selenu i beta-karotenu
• ułatwia wchłanianie składników pokarmowych
• pomaga przy przeziębieniu i gorączce
• wzmacnia odporność
• zewnętrznie - pomaga przy bólach mięśni i stawów oraz łagodzi bóle głowy (olejek z pieprzu)
• ma działanie miejscowo znieczulające
• powoduje miejscowe zaczerwienienie oraz przekrwienie  - wzmacnia działanie zdrowotne innych leków stosowanych zewnętrznie

Uwaga!

• zbyt duże ilości pieprzu podrażniają układ pokarmowy
• osoby z wrzodami żołądka lub/i dwunastnicy oraz regularnie cierpiące na zgagę powinny zrezygnować z używania pieprzu
• pieprz ostrożnie powinny stosować osoby mające problemy z jelitami, wątrobą lub nerkami
• pieprz zawiera niewielkie ilości safrolu (słaby kancerogen), który podejrzewa się, choć nie zostało to udowodnione, że wpływa w pewien niewielki, lecz mierzalny, sposób na zapadalność na raka u ludzi (źródło: Wikipedia)
• za większość właściwości leczniczych w pieprzu odpowiada piperyna - jednak pieprz ma jej zbyt mało, by jego jedzenie wywołało spektakularne efekty
• olejku z pieprzu nie powinny używać kobiety w ciąży i karmiące oraz małe dzieci

Ciekawostki:

• wywar z pieprzu stosuje się na gorączkę
• nalewkę pieprzówkę stosuje się przy problemach żołądkowych
• całe ziarna pieprzu mielone na świeżo sprawiają, że pieprz jest o wiele bardziej aromatyczny, a jego smak nie gaśnie tak szybko jak w przypadku gotowego pieprzu mielonego
• piperyna napędza również produkcję melanocytów, dzięki czemu może być wykorzystywana w leczeniu bielactwa nabytego
• stężenie piperyny w naturalnym pieprzu nie przekracza 6%
• pieprz zwiększa wchłanianie kurkuminy, dlatego warto łączyć pieprz z kurkumą - działanie odkażające i przeciwzapalne
• pieprz wykorzystywany jest w rolnictwie jako naturalny pestycyd

Rodzaje pieprzu:

• pieprz czarny to  niedojrzałe owoce, które się suszy na słońcu i poddaje fermentacji. Jest najostrzejszy i najbardziej aromatyczny
• pieprz biały to dojrzałe owoce, które pozbawia się skórki i suszy na słońcu. Ma intensywny aromat, ale jest delikatniejszy od czarnego
• pieprz zielony to niedojrzałe ziarna, których się nie suszy na słońcu, tylko po zerwaniu marynuje w occie lub solance. Najbardziej łagodny.
• pieprz czerwony to dojrzałe owoce, które marynuje się w occie lub solance. Smak podobny do pieprzu zielonego